Καλημέρα και καλή εβδομάδα. Θα ήθελα να αναφερθώ σε μια εκπομπή που μου αρέσει αρκετά. Ο λόγος γίνεται για το Κουτί της Πανδώρας που προβάλλεται στη ΝΕΤ. Οι δύο τελευταίες εκπομπές είχαν πολύ καλά θέματα. Η μία είχε ως θέμα την ευτυχία και η άλλη το facebook.
Αυτές οι δύο θεματολογίες συνδέονται μεταξύ τους στη σημερινή εποχή. Ποιά είναι η πραγματική ευτυχία και ποιά η εικονική; Με μια πρώτη σκέψη εύκολα απαντάμε στο ότι εικονική είναι αυτή που αντλούνε εκατομύρια άνθρωποι καθημερινά από το internet. Η εικονική είναι μόνο αυτή; Η πραγματική ποια είναι; Στο δεύτερο ερώτημα θα έχουμε άπειρες απαντήσεις γιατί ο κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του μέτρα και σταθμά. Ας τα πάρουμε από τη αρχή.
Τι είναι ευτυχία; Δεν μπορώ να απαντήσω για όλους αλλά μόνο για τον εαυτό μου. Ευτυχία είναι το αίσθημα ευφορίας που νιώθουμε όταν συντρέχουν κάποιοι παράγοντες. Την ευτυχία συνήθως την αντιλαμβανόμαστε σε μικρές χρονικές περιόδους γιατί η στυγνή πραγματικότητα τις περισσότερες φορές μας απορροφά. Ποιοί παράγοντες πρέπει να συντρέξουν για να επιτευχθεί η ευτυχία; Αυτό το ερώτημα παίρνει τόσες απαντήσεις όσοι είναι και οι άνθρωποι που κατοικούνε στον πλανήτη. Ο καθένας αντιλαμβάνεται την ευτυχία με τον τρόπο του. Για άλλους είναι τα πλούτη, τα χρήματα, η εύκολη ζωή, για άλλους η αναγνωρισιμότητα, για άλλους οι οικογενειακή θαλπωρή, για άλλους η επαγγελματική επιτυχία. Ποιά απάντηση λοιπόν είναι σωστή; Δύσκολο να απαντηθεί αυτό το ερώτημα μονολεκτικά γιατί όπως προαναφέραμε κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του μέτρα και σταθμά. Ίσως ο μοναδικός τρόπος είναι ο εις άτοπον απαγωγή.
Ας πάρουμε τους πλούσιους. Δεν είναι λίγα τα παραδείγματα εκείνων που ενώ έχουνε σχεδόν τα πάντα στα πόδια τους δε νιώθουν την ευτυχία. Όταν έχεις χρήμα, τότε έχεις και γνωριμίες που σου ανοίγουν κάποιες πόρτες ευκολότερα και πιθανώς κάποια αναγνώριση. Νιώθουν τρομερή ανασφάλεια, νιώθουν ότι έχουν κενά και σε πολλές περιπτώσεις μοναξιά. Ψάχνουν να βρούνε κάτι ουσιώδες να κάνουνε αλλά όλα φαίνονται τόσο ανιαρά επειδή με τη δύναμη του χρήματος που έχουν μπορούνε να αποκτήσουν σχεδόν τα πάντα. Δε μπορούνε να νιώσουνε την ικανοποίηση της κατάκτησης. Το χειρότερο; Νομίζουν ότι σχεδόν όλοι τους κάνουν παρέα λόγω των χρημάτων τους και αποσκοπούνε σε κάποιο κέρδος.
Ας πάρουμε τους διάσημους. Πολλές φορές αναγνωρισιμότητα και διασημότητα συμβαδίζουν με το χρήμα και τις γνωριμίες που ανοίγουν κάποιες πόρτες ευκολότερα αλλά πάντα με αντάλλαγμα. Για να γίνουν κάποιοι διάσημοι (και είναι αρκετοί) κάνουν τα πάντα. Έστω και αν αυτή η αναγνωρισιμότητα έχει μικρή ημερομηνία λήξης. Για να τροφοδοτούνε την αναγνωρισιμότητα τους πολλές φορές επιδίδονται σε πράξεις όχι και τόσο ορθές και όταν εξαντλήσουν όλες τις ιδέες που έχουν για να μείνουν στο προσκήνιο καταφεύγουν στα ναρκωτικά, στο αλκοόλ, στην αυτοκτονία και πολλές φορές καταφεύγουν μόνοι και πεθαίνουν μόνοι. Μπαίνουνε σε ένα αγχωτικό αγώνα με τους άλλους και το χρόνο για να παραμείνουν διάσημοι. Ότι πιο ψυχοφθόρο. Η διασημότητα γίνεται αυτοσκοπός και η αιτία της ύπαρξης τους.
Οι καριερίστες αφιερώνονται ολοκληρωτικά στην επαγγελματική τους καταξίωση παραμερίζοντας οτιδήποτε άλλο υπάρχει στη ζωή τους. Οικογένεια, φιλίες κλπ. Δεν είναι τυχαίο που πολλοί ενώ είναι επιτυχημένοι επαγγελματικά αποτυχαίνουν παταγωδώς στην προσωπική τους ζωή. Μπαίνουν στο τρυπάκι που ονομάζεται κυνήγι της επιτυχίας και είναι έτοιμοι να θυσιάσουν τα πάντα γι' αυτή. Όταν τα καταφέρνουν συνειδητοποιούνε ότι υπάρχει πολύ μοναξιά στην κορυφή. Πολλές φορές το μετανιώνουν αλλά είναι ήδη αργά. Όταν αποτυχαίνουν όμως τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Κλείνονται στον εαυτό τους, πάσχουν από κατάθλιψη, η μοναξιά τους είναι αβάσταχτη και πολλές φορές οδηγούνται στην αυτοκτονία.
Είναι ο γραφών ευτυχισμένος; Μπορώ να πω ένα τεράστιο ναι. Παρόλες τις ατυχίες και την ανεργία, έχω την τύχη να περιστοιχίζομαι από ανθρώπους που όταν έχω ένα πρόβλημα θα με ακούσουν. Θα χαρούνε με τις χαρές μου και θα λυπηθούνε με τις στραβές που μου τυχαίνουν. Φυσικά η ευτυχία μου οφείλεται σε μέγιστο βαθμό στο έταιρον μου ήμισι. Είναι μεγάλη υπόθεση να έχεις έναν άνθρωπο που σε κάνει να νιώθεις καλά όχι μόνο με τους άλλους αλλά και με τον εαυτό σου. Αν δεν τα πας καλά με τον εαυτό σου δεν μπορείς να τα πας καλά με κανέναν.
Θα μπορούσαμε να αναλύσουμε περισσότερες περιπτώσεις αλλά θα γινόμασταν κουραστικοί. Και στις τρεις περιπτώσεις βλέπουμε να υπάρχει η μοναξιά. Βασικό στοιχείο της καταστροφής της ευτυχίας. Προσωπικά δεν πιστεύω ότι κάποιος είναι ευτυχισμένος όταν είναι μόνος του. Όταν κάποιος είναι ευτυχισμένος θέλει να το φωνάξει και να το μοιραστεί με όλους. Με βάση τα παραπάνω παραδείγματα καταλαβαίνουμε ότι ούτε τα χρήματα, ούτε η διασημότητα ούτε η επαγγελματική επιτυχία φέρνουν την ευτυχία. Άρα πρέπει να την ψάξουμε κάπου αλλού. Πρέπει να την ψάξουμε στα οικεία μας πρόσωπα, στους φίλους, στην οικογένεια. Το χρήμα πρέπει αν είναι το μέσον και όχι ο αυτοσκοπός. Να μην ξεχνάμε ότι το πολύ χρήμα φέρνει και πολλές έγνοιες και όταν έρχεται εύκολα ακόμα ευκολότερα γίνεται καπνός. Το ίδιο ισχύει και για την επαγγελματική καταξίωση. Τι να το κάνεις όταν είσαι πετυχημένος επαγγελματικά αλλά να είσαι όλη μέρα μέσα στο άγχος, με νεύρα, χωρίς ελεύθερο χρόνο. Δεν αξίζει. Φυσικά λόγος για το αμερικάνικο όνειρο δε γίνεται (μια μονοκατοικία, δυο παιδιά ή όμορφη καλή νοικοκυρά και μαγείρισσα σύζυγος, ο επιτυχημένος και γεμάτος αυτοπεποίθηση σύζυγος, ένας σκύλος, ένα μεγάλο αυτοκίνητο και τις Κυριακές μπάρμπεκιου στο γκαζόν). Σε ένα κόσμο αγγελικά πλασμένο ίσως να λειτουργούσε, όχι όμως και στο δικό μας όπου όλα του τα γρανάζια είναι κολημμένα.
Η υπερκατανάλωση, τα Μ.Μ.Ε. που φροντίζουν να μετατρέπουν τις επιθυμίες μας σε ανάγκες, οι σύγχρονοι και γρήγοροι ρυθμοί της ζωής δε μας αφήνουν να καταλάβουμε που μπορούμε να αναζητήσουμε την ευτυχία. Ας σταθούμε μια στιγμή και να σκεφτούμε ότι στο τέλος όλοι θα πάρουμε το ίδιο. Ένα κομμάτι γης ένα επί δύο και βάθος ενός μέτρου. Πάντα μια βόλτα στην εξοχή μας χαλαρώνει. Ας κλείσουμε την τηλεόραση και ας συζητήσουμε. Ας επικεντρωθούμε στα αγαπημένα μας πρόσωπα και η διάθεση μας θα αλλάξει προς το καλύτερο. Η συντροφικότητα είναι ότι καλύτερο. Και μια βόλτα στην εξοχή, ένας περίπατος στο δάσος είναι αρκετά για να μας ξεκουράσουν και να διώξουν τις έγνοιες μας. Κάθε πότε ειδικά οι άνθρωποι των πόλεων βλέπουν πολλά δέντρα μαζί; Για αναρωτηθείτε!
Παραπάνω είδαμε ότι η μοναξιά κυριαρχεί στον άθρωπο στη σημερινή εποχή. Εδώ έρχεται ο "θαυμαστός" κόσμος του Facebook και των παρόμοιων κοινωνικών δυκτίων. Με μερικά adds αποκτάς εκατοντάδες φίλους και αν αφιερώσεις λίγο χρόνο παραπάνω θα έχεις χιλιάδες φίλους. Πίσω από το πληκτρολόγιο μπορείς να είσαι ότι θέλεις και όποιος θέλεις. Μπορείς να μοιραστείς τα εσώψυχα σου, τα προσωπικά σου στοιχεία, τις φωτογραφίες σου και όλο σου το είναι. Η φιλία δε δημιουργείται πατώντας ένα πλήκτρο αλλά δημιουργείται με την παροδο του χρόνου. Για να δημιουργηθεί μια φιλία πρέπει να συντρέχουν περισσότεροι παράγοντες από έναν υπολογιστή και μια σύνδεση στο διαδύκτιο. Κατά πόσο όμως αυτό καταπολεμά τη μοναξιά; Κατά πόσο μας κάνει κοινωνικούς; Το αντίθετο. Άνθρωποι, ουκ ολίγοι, που είναι εθισμένοι στα κοινωνικά δύκτια καταφέρνουν να αποξενωθούνε ακόμα περισσότερο σερφάροντας στο internet. Υπάρχουν οικογένειες που συνομιλούνε μεταξύ τους μέσω υπολογιστών ακόμα και όταν βρίσκονται μέσα στο ίδιο σπίτι. Πόσο αληθινά είναι όλα αυτά που υπάρχουν στο Facebook και σε παρόμοια κοινωνικά δύκτια; Όχι και τόσο. Γιατί; Επειδή πολλοί χρήστες αποσκοπούνε σε κάτι άλλο από αυτό που δείχνουν. Sex, οικονομική εξαπάτηση, διαφήμιση κ.α. Ο χρόνος που σπαταλάται καθημερινά από χρήστες που σερφάρουν στα κοινωνικά δύκτια και περισσότερο στο facebook χωρίς να κάνουν κάτι ουσιώδες είναι απίστευτος. Δε θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτόν τον χρόνο σε κάτι ποιο δημιουργικό; Σαφέστατα ναι. Γιατί δεν γίνεται; Γιατί υπάρχει εθισμός στο facebook και σε όλα τα κοινωνικά δύκτια. Μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε; Ναι, με ισχυρή θέληση και συνειδητοποίηση του τι κάνουμε, ή μάλλον τι δεν κάνουμε. Το Facebook δεν είναι από μόνο του κακό αλλά οι χρήστες του το μετατρέπουνε πολές φορές σε κάτι κακό. Να μην ξεχνάμε πριν από ένα με δύο χρόνια το θάνατο μιας ανήλικης στις Η.Π.Α. που ήταν αποτέλεσμα της κακίας και της εμμονής μιας πολύ μεγαλύτερης της γειτόνισσας που ήθελε να πάρει εκδίκηση για λογαριασμό του γιου της. Στο χέρι μας είναι να χρησιμοποιούμε σωστά τα κοινωνικά δύκτια ως εργαλεία ή όχι. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν είναι το φάρμακο για να καταπολεμήσουμε τη μοναξιά μας. Το φάρμακο βρίσκεται έξω στη συντροφικότητα και στην αληθινή ζωή και όχι σε μια προέκταση αυτής όπως είναι το διαδύκτιο.
